ΣΤΟΧΟΙ
Η Αγωγή Υγείας στο σχολείο έχει δύο βασικούς στόχους:
- Απευθύνεται στα παιδιά όλων των κοινωνικών τάξεων.
- Φθάνει στα παιδιά έγκαιρα πριν ακόμα αποκτήσουν κακές συνήθειες.
Παράλληλα όμως στοχεύει:
- Στην αναβάθμιση της σχολικής ζωής και στη σύνδεσή της με την κοινωνική πραγματικότητα
- Στην πρόληψη του αποκλεισμού νεαρών ατόμων από την κοινωνία και την αγορά εργασίας
- Στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και στη διαμόρφωση ατόμων με κριτική στάση και αναγνώριση των συνεπειών καθημερινών αποφάσεων
- Στη μείωση της σχολικής αποτυχίας και της πρόωρης εγκατάλειψης της υποχρεωτικής εκπαίδευσης.
ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Οι βασικοί άξονες περιεχομένου των προγραμμάτων Αγωγής Υγείας είναι:
Διαπροσωπικές σχέσεις
- Ψυχική Υγεία(Ο εαυτός μου ? Η σχέση μου με τους άλλους ? Η σχέση μου με το περιβάλλον. Αυτοεκτίμηση, ατομική ταυτότητα, συναισθήματα, ενεργητική ακρόαση, κοινωνικός αποκλεισμός ? Ίσες ευκαιρίες, ισότητα των δύο φύλων,ρατσισμός, βία, αντιμετώπιση πένθους, αντιμετώπιση άγχους).
- Πρόληψη χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών (Ναρκωτικά, αλκοόλ, τσιγάρο).
- Κατανάλωση και υγεία (Διατροφή και διατροφικές συνήθειες. Παχυσαρκία.
Καρδιαγγειακά νοσήματα. Στοματική υγιεινή. Γενετικά τροποποιημένα προϊόντα). - Σεξουαλική Αγωγή ? Διαφυλικές σχέσεις {Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, (AIDS, Ηπατίτιδα Β) πρόληψη σεξουαλικής κακοποίησης, σεξουαλική παρενόχληση).
- Φυσική άσκηση και Υγεία (Ελεύθερος χρόνος).
Κυκλοφοριακή Αγωγή ? Ατυχήματα (Οδική συμπεριφορά των μαθητών-πεζών, κράνος και ζώνη ασφαλείας. Αρνητικές επιπτώσεις της χρήσης αλκοόλ πριν και κατά την οδήγηση. Παιδιά στο αυτοκίνητο, μαθητές ως οδηγοί μοτοποδηλάτων. Μαθητές ως επιβάτες σχολικών λεωφορείων, αεροπλάνων, πλοίων και άλλων μέσων). - Περιβάλλον και Υγεία (Καρκίνος, έκθεση σε τοξικές ουσίες και στην υπερβολική ηλιακή ακτινοβολία, μόλυνση περιβάλλοντος).
Εθελοντισμός {Εθελοντική Αιμοδοσία (Μεσογειακή Αναιμία), προσφορά ιστών και οργάνων, πρώτες βοήθειες, εργασία, εθελοντής σχολικός τροχονόμος}. - Αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων {ανάπτυξη δεξιοτήτων για την αντιμετώπιση του άγχους, του φόβου κ.λπ. (Σεισμοί, πλημμύρες, πυρκαγιές, ναυάγια)}.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
- Η Αγωγή Υγείας ως διδακτική δραστηριότητα επιστρατεύει
συγκεκριμένα διδακτικά εργαλεία και μεθοδολογία:
Η σχολική τάξη προσεγγίζεται ως ομάδα με όλα τα θετικά της ομαδοκεντρικής μεθόδου. Οι μαθητές ενσωματώνονται και λειτουργούν χωρίς να λαμβάνεται υπ? όψη η επίδοση, το φύλο η κοινωνική προέλευση κλπ. Με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίζονται καλύτερα ψυχολογικά φαινόμενα (φόβος, άγχος, ανασφάλεια και προωθούνται θετικές κοινωνικές σχέσεις (αλληλοσεβασμός, αποδοχή, συνεργασία, δικαίωμα της διαφοράς). - Καλλιεργείται η παιδαγωγική σχέση, η οποία αποτελεί πλαίσιο στήριξης και αποδοχής για τους μαθητές
- Δημιουργείται κλίμα εμπιστοσύνης και ασφάλειας στην τάξη.
Η προσέγγιση των θεμάτων γίνεται με τη βιωματική μάθηση που έχει επίκεντρο τα παιδιά και τους επιτρέπει να ερευνήσουν στάσεις, αξίες και πεποιθήσεις με ένα σίγουρο, μη απειλητικό τρόπο, ανταλλάσσοντας εμπειρίες και αντλώντας μέσα από τις εμπειρίες των άλλων. - Κυρίαρχος τρόπος επικοινωνίας είναι η ενεργητική ακρόαση.
Μέσα από τα προγράμματα Αγωγής Υγείας ο δάσκαλος αλλάζει τον παραδοσιακό του ρόλο και μετατρέπεται, προς έκπληξη των μαθητών, σε συνεργάτη τους. - Ενδιαφέρεται για όλους χωρίς διακρίσεις, έχοντας προσδοκίες από όλους και αξιοποιώντας ευκαιρίες για να αναπτύξουν αυτοεκτίμηση και να αποκτήσουν υπευθυνότητα.
- Απελευθερώνει τη φαντασία τους. Σέβεται τους εσωτερικούς ρυθμούς των μαθητών του και δεν είναι «κολλημένος» στη διδακτέα ύλη
Είναι συντονιστής και όχι μοναδικός πομπός γνώσης. - Συνεργάζεται καλύτερα με τους συναδέλφους του. Αναζητεί νέους συνεργάτες. «Βγάζει» το σχολείο «προς τα έξω».
- Οι μαθητές έτσι έχουν ένα άριστο πρότυπο μεθοδικότητας, συνεργατικότητας και εφευρετικότητας, το δάσκαλό τους. Μαθαίνουν με την καρδιά τους, κερδίζουν αυτοπεποίθηση, ηρεμία, ανακαλύπτουν καθημερινά μονοπάτια που ικανοποιούν τις ανάγκες τους. Αναζητούν το σχολείο τους γιατί είναι πλέον τόπος χαράς και ευχαρίστησης και ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις τους.
- Οι γονείς με την ενημέρωση αλλά και με την ενεργητική συμμετοχή τους στα προγράμματα ανακαλύπτουν ότι το σχολείο μεταμορφώνεται μεταμορφώνοντας δασκάλους και μαθητές που νοιώθουν χαρούμενοι, αγαπούν, είναι δραστήριοι, γεμάτοι ζωή, απολαμβάνουν εκτίμηση και σεβασμό, επιτυγχάνουν. Συγχρόνως αλλάζει και το σχολικό περιβάλλον με τη συμβολή όλων και γίνεται φιλικό, γεμάτο θαλπωρή. Ένα περιβάλλον όπου δεν παρέχονται απλώς γνώσεις και πληροφορίες αλλά η γνώση γίνεται συνείδηση , δημιουργούνται βιώματα, καλλιεργούνται στάσεις και συμπεριφορές υγείας.
- Συνεργάτες λοιπόν όλοι και αλληλοβοηθούμενοι στην πορεία της αυτογνωσίας, της αυτοβελτίωσης, της αυτονόμηση αλλά και στην κατάκτηση της γνώσης. θέτουν ρεαλιστικούς στόχους στη ζωή και πετυχαίνουν αυτό που επιθυμούν.
ΥΛΟΠΟΙΩ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
- Αν έχουμε πεισθεί ότι:
- Η απλή μετάδοση γνώσεων δεν είναι αρκετή για να αποφασίσει κάποιος να υιοθετήσει υγιείς στάσεις και συμπεριφορές, δηλαδή να αλλάξει.
- Οι μαθητές βρίσκονται στην ηλικία που πλάθεται η προσωπικότητά τους, αναπτύσσονται οι δεξιότητές τους και συντελείται η ψυχική και κοινωνική τους ωρίμανση.
- Το σχολείο μπορεί να προβάλλει την αγωγή μέσα από το σχολικό ήθος, το σχολικό πρόγραμμα τους κανονισμούς και τις σχέσεις με τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές, τους γονείς και την κοινότητα.
Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να εφαρμόσουν αρχές της αγωγής υγείας, να τις αφομοιώσουν στη σχολική ύλη και ζωή και να τις προβάλουν με τη στάση και τη συμπεριφορά τους. - Η στάση και συμπεριφορά υγείας των ανθρώπων είναι μακρά διαδικασία που αρχίζει από τα πρώτα χρόνια της ζωής
αξίζει να ξεκινήσουμε το ελκυστικό ταξίδι μέσα από ένα πρόγραμμα
Αγωγής Υγείας. Αλλά να το ξεκινήσουμε με την καρδιά μας γιατί όπως λέει ο μικρός Πρίγκηπας:
«Μόνο με την καρδιά μπορούμε να δούμε σωστά.
Το ουσιώδες είναι πάντα αόρατο στο μάτι»
ΣΤΟΧΟΘΕΣΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΚΡΙΣΙΜΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΜΑΤΟΣ
- Με ποιο θέμα θα ασχοληθούμε;
- Γιατί έγινε η επιλογή του συγκεκριμένου θέματος;
- Ποια αλλαγή συμπεριφοράς θεωρώ αναγκαία να γίνει;
- Ποιο πρόβλημα λύνει;
- Γιατί είναι σημαντικό για εμένα;
- Ανταποκρίνεται στα ενδιαφέροντα,την ηλικία και τις ανάγκες των παιδιών;
- Οι συνθήκες του σχολείου μου θα μου επιτρέψουν να υλοποιήσω το πρόγραμμά μου;
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΥΠΩΣΗΣ ΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝ
- Διευκολύνεται ο σχεδιασμός και η οργάνωση των δραστηριοτήτων του προγράμματος.
- Γίνεται η επιλογή των κατάλληλων διδακτικών μεθόδων.
- Επιτυγχάνεται καλύτερα η συνεργασία μεταξύ σχολείου,γονέων και φορέων.
- «Στηρίζεται» πιο αποτελεσματικά το πρόγραμμα.
ΚΡΙΣΙΜΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ ΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝ
- Τι θα γνωρίζουν οι μαθητές μετά το τέλος του προγράμματος;
- Τι ικανότητες θα καλλιεργήσουν κατά τη διάρκεια του προγράμματος;
- Τι προσωπικές και κοινωνικές δεξιότητες θα αναπτύξουν;
- Τι παιδαγωγικές διαδικασίες θα βιώσουν οι μαθητές κατά τη διάρκεια του προγράμματος;
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
- Διαρκής - Διαμορφωτική-Τελική
Με μεθόδους
Ποιοτικές Ποσοτικές
Από όλους τους συμμετέχοντες
Εκπαιδευτικούς-μαθητές-γονείς
- Τεχνικές συλλογής δεδομένων για την αξιολόγηση των προγραμμάτων
Ερωτηματολόγιο
Συνέντευξη
Ημερολόγιο μαθητή
Ημερολόγιο εκπαιδευτικού
Παρατήρηση
- Άλλες τεχνικές αξιολόγησης
Οι μαθητές :
Στο τέλος γράφουν ανώνυμα σε ένα χαρτί κάτι που τους άρεσε πολύ και κάτι που τους ενόχλησε και το ρίχνουν σε ένα κουτί
Αξιολογούν κατά ομάδες μετά από ολιγόλεπτη συνεδρίαση
Στο τέλος λένε ένα επίθετο που εκφράζει τα συναισθήματά τους
(Υπάρχουν πολλές παρόμοιες τεχνικές και πολλές νέες βρίσκουν οι εκπαιδευτικοί κατά την υλοποίηση των προγραμμάτων